1915 Lopikerkapel Hervormde kerk

Voorgeschiedenis: In 1902 kwam het eerste orgel in de kerk. Over dit orgel zijn maar weinig gegevens bekend. Uit oude stukken is op te maken, dat het een tweeklaviers-orgel moet zijn geweest met een pedaal. Op de oude interieurfoto op de volgende pagina, is het orgelfront nog te zien. Vermoedelijk was het binnenwerk van het orgel reeds eerder gebruikt, gezien de prijs van f. 525,- en het feit dat dit orgel na 12 jaar al aan vervanging toe was.  (01)


Schoonhovensche Courant | 1914 | 12 augustus 1914 | pagina 1


Foto (01)

1914: Na enkele jaren bleek dit orgel toch niet te voldoen. Er werden financiële acties gevoerd, er gingen intekenlijsten rond, en op 14 juli 1914 kon de opdracht worden verstrekt aan de firma Standaart uit Rotterdam om een geheel nieuw orgel te bouwen. Dit orgel kreeg een nieuwe kas en een nieuw front en werd geplaatst in het koor van de kerk boven de preekstoel, waar ook het oude orgel stond.
De aanneemsom van dit orgel bedroeg f. 2.425,-. Het oude orgel werd verkocht aan een Evangelisatie in Hoogezand-Sappermeer voor een bedrag van f. 100,-.
Dispositie:
Manuaal:  Bourdon 16', Prestant 8', Holpyp 8', Voix Celeste 8', Aeoline 8', Melofoon 4', Flute Dolce 4', Woudfluit 2', Flute Harmonique 8', Trompet Harmonique 8' B/D
Pedaal: Subbas 16'
Tremulant
Koppel: Pedaal aan Manuaal
Op 16 februari werd het orgel in gebruik genomen. Een citaat uit het blad "Het Orgel" van 1915: "Lopikerkapel (Ned. Herv. Kerk).
Den 16den februari j.l. is het nieuwe orgel der Ned. Herv. Kerk te Lopikerkapel plechtig in gebruik genomen. Voor een zeer belangstellende schare, die het kerkgebouw geheel bezette, hield ds. Ruys een toespraak naar aanleiding van Openb. 15:2b en 3a, en gaf vervolgens een overzicht van de geschiedenis van den orgelbouw. Het instrument, dat werd bespeeld door den heer J.C. de Lange, organist van de Buurkerk te Utrecht, is vervaardigd door den heer A. Standaart te Rotterdam, en heeft reeds terstond een voortreffelijken indruk gemaakt". De organist speelde tijdens deze ingebruikname o.m.: "Priere de Notre Dame" van
 Boëllman, "Adagio uit de Ie en Allegro" uit de 2e sonate van Mendelssohn, "Halleluja" van Handel en "Grand Choer" van Guillmant. (01) en  (04)


Bericht uit "Het Orgel" augustus 1914 en De standaard 23-02-1915



Bericht uit "Het Orgel" maart 1915


Foto (01)

"In voor en naspelen", aldus lezen we in de "Stichtse Courant" "en bij de concertstukken, door de organist verdienstelijk uitgevoerd, bleek dat ook dit orgel zijn maker prijst. De capaciteiten zijn alleszins te roemen, het klankeffect is meer dan voldoende van kracht, terwijl de zachte registers genoeg keuze laten om de verschillende gevoelsuitingen der componisten weer te geven. Het geluid is liefelijk, mollig en rond, nooit schreeuwend en nobel van gehalte. De bediening van de verschillende registers onberispelijk, de aanslag licht en gelijkmatig". In het blad "De Harp" van l maart werd ook aandacht gegeven aan de inwijding. Daar lezen we het volgende: "Voor dat het hier tot bouwen kwam is er eenige tijd strijd geweest over de keuze van het systeem voor het nieuwe orgel. Ten slotte heeft het pneumatische systeem de meeste aanhangers verworven. Wij verwachten dat in de toekomst zal blijken, dat met recht aan dit systeem de voorkeur is gegeven. Ook hier zal, naar we vertrouwen, worden bevestigd, dat met een orgel in een fabriek van den heer A. Standaart te Rotterdam gebouwd, alle bezwaren zijn overwonnen en h+ZAAa+et tot in de kleinste bijzonderheden onberispelijk functioneert, zoodat het tot in de verre toekomst ten volle bevredigen zal". (01) en  (04)

1950: Bij de grote restauratie van de kerk werd het orgel naar de overzijde verplaatst: in het schip boven de wandborden..

1968: Ruim vijftig jaar is dit orgel in gebruik geweest. Toen waren er zoveel mankementen dat men voor de keus stond: restaureren of nieuwbouw. Restauratie werd serieus overwogen, maar men heeft daarvan afgezien juist vanwege het pneumatische systeem, dat ernstige gebreken vertoonde. Besloten werd om opnieuw een orgel te laten bouwen. De opdracht ging naar de firma J. de Koff & Zoon te Utrecht. Deze bouwde een nieuw orgel achter het bestaande front van Standaart. Hoewel er maar één klavier bespeelbaar was, werd er toch alreeds een tweede klavier aangebracht, dat eventueel later aangesloten zou kunnen worden.
Ook in de orgelkas werd er rekening mee gehouden, dat er nog eens een bovenwerk geplaatst zou kunnen worden. De aanneemsom bedroeg f. 36.200,-. Op 6 april 1968 werd dit orgel in gebruik genomen in een dienst, waarin de toenmalige predikant van de gemeente, ds. Stroeve, voorging. (01) en  (04)
Na deze ombouw was de dispositie als volgt:
Manuaal: Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur IV
Pedaal: Subbas 16 voet
Koppel: Pedaal aan Manuaal


Foto (03)

1987: In het kader van het grote project "Kerkelijk Erf" werd weer nagedacht over het orgel. Er werden allerlei adviezen ingewonnen op grond waarvan besloten werd om het orgel te herintoneren, zodat het iets minder scherp van klank zou worden en ook om het bestaande bovenklavier aan te sluiten zoals oorspronkelijk de bedoeling was.

1990: Hendriksen & Reitsma nam de opdracht aan voor een bedrag van f. 97.600,-. Tevens werd besloten om de orgelkas een nieuwe kleur te geven. Voordien was het orgel in een groene kleur geschilderd, waardoor het wegviel tegen de donkere lambrizering van de kerk. Het orgel heeft nu een witte kleur. Frontpijpen en delen van de orgelkas werden van bladgoud voorzien. Adviseur bij deze uitbreiding was dhr. Klaas Bolt, organist van de Grote of St. Bavokerk te Haarlem, en na diens overlijden in 1990, door dr. Hans van Nieuwkoop, organist van de Grote of St. Laurenskerk te Alkmaar. (04)

Dispositie na 1990:

Hoofdwerk Bovenwerk Pedaal
Presant 8' Viola 8' Subbas 16'
Roerfluit 8' Holpijp 8' Gedekt 8'  Transm. subbas
Octaaf 4'  Fluit * 4'  
Quint 3' Quintfluit 3'  
Octaaf 2' Woudfluit 2'  
Mixtuur IV Terts 1 3/5'  
Cornet IV  Dulciaan 8'  

*(van het vorige onderklavier).
Tremulant
Koppels: Hoofdwerk aan Bovenwerk Pedaal aan Hoofdwerk Pedaal aan Bovenwerk


Bericht uit het tijdschrift Kerk en Muziek 1992-05 van de VOGG


Foto (01)


Foto (01)


Bronvermelding:

  1. www: http://www.hervormdlopikerkapel.nl/default.aspx?lIntEntityId=21426
  2. www: Orgeldatabase Piet Bron
  3. www: http://reliwiki.nl/index.php?title=Lopikerkapel,_Lopikerweg_Oost_176_-_Hervormde_Kerk
  4. Informatie van Gijs van Kooten 6 maart 2006
  5. Emailwisseling tussen Piet van Hoogdalem en Piet Bron in februari 2006
  6. Emailwisseling tussen Piet van Hoogdalem en Lydia Blom in maart 2006