1923, december 15 Rotterdam W. B.Theater
(Nieuwe Binnenweg 326)
1923: Nieuw orgel door Standaart.
Brochure cinema-orgels - 26; - 27 (attesten van Gerard
Bunk, Phons Dusch en Leo Ott); - 29; - 30.
Welch ein Wunderwerk technischer Vollkommenheiten
und künstlerischer Feinheiten ist doch diese Kino-Orgel. Nur 28 klingende
Register, einschliesslich Piano, und doch ein Machtfülle, wie man sie nur bei grossen
Kirchenorgeln zu hören gewohnt ist. Dabei eine Abwechselung,
wie man sie sich grossartiger nicht vorstellen
kann. Das Pianissimo ist so zart und duftig, dass
man vermeint, im Himmel zu sein und Spharenmusik
zu hören. Kathedrales Orgelspiel, majestatisch, feierlich,
die Seele zur Anbetung zwingend, und dann wieder,
mit Hilfe aller für diesen Zweck vorgesehenen Tonwerkzeuge
und Apparate, rein orchestrale Musik, vom
vollkommensten Streicher- und Blaserchor des Philharmonischen
Orchesters einschliesslich Schlagzeug, das
Beethovens berühmte „Neunte” wiedergibt, bis hinunter
zur verrücktesten Jazzbandkapelle mit Holzblock,
Bootspfeife und Autohupe...........
...........Die Charakteristik der einzelnen Register ist
geradezu glanzend getroffen. Ein Register muss ich aber
besonders herausgreifen und beschreiben. Das ist die
von Herm Standaart neu konstruierte Seraphin 8'-
Stimme. An einem, oben in einen Schallbecher mit
geöffneten Deckel ausmündenden Metallkopf, sitzen
unten zwei Kehlen, die mit je einer durchschlagenden
Zunge ohne Stimmkrücke versehen sind. Die eine davon
ist ahnlich wie bei der Aeolsharfe des Harmoniums zur
anderen schwebend gestimmt. Das Ganze steekt in
einem langeren Pfeifenstiefel. Dieses Register gibt eine
Klangwirkung von zauberhafter, überirdischer Schönheit.
Ganz erdenfreie Töne, von unirdischen Wesen erzeugt,
schwingen sich durch den Raum, der Phantasie
Vorstellungen erweckend, als erklingen tief im Gebüsch
versteekt zarte Klange griechischer Flötenspieler, nach
deren Takt Jungfrauen in fliessenden Gewanderen im
Tanzschritt dahinschweben. So ahnlich muss die Musik
der alten Griechen geWesen sein, zart, duftig, Gehör
und Phantasie umschmeichelnd, wie die platschernde
Welle, die am Ufer traumende Muschel.
Wunderbare Mixturen und Klangwirkungen lassen sich
auf dieser Orgel erzielen. Jede Stimme hat ihre besondere
Charakteristik und lasst sich zu jeder Tonschattierung
verwenden. Was man bei grossen Orgeln zu hören gewohnt
ist, kann auf dieser Kino-Orgel treffend wiedergegeben
werden, und was Orchestermusik anbelangt, so
findet dieselbe in den verschiedensten Tonwerkzeugen
und Gerauschapparaten jede gewünschte Erganzung . . .
............Ein Kunstwerk an sich ist die fahrbare Spieltisch,
dessen ingeniöse Einrichtung erst die vielseitige
Verwendung der Orgel ermöglicht............
........... So bildet denn diese neue Kino-Orgel in ihrer
Reichhaltigkeit und Verwendungsmöglichkeit ein Werk
von ganz besonderer Eigenart im höchster Vollendung...
Brochure cinema-orgels-29,
citaat uit ‘Zeitschrift für
Instrumentenbau ’,
15 augustus 1923.
Brochure cinema-orgels -29;citaat uit ‘Rotterdamsch
Nieuwsblad’,
26 oktober 1923.
Het orgel, dat de fabrikant ons heeft laten hooren, bevat
een combinatie van alle denkbare muziekinstrumenten
niet alleen, maar ook van allerlei andere geluiden,
die voor de illustratie van een bioscoopfilm
noodig kunnen zijn: klokgelui op echte klokken,
carillon, vogelstemmen, automobielhoorn, stoomfluit
voor boot of locomotief, donder, regen, paardebellen
enz., enz. Het plechtige geluid van een kerkorgel wordt
er even goed op voortgebracht, als de volle muziek van
een militair orkest met tromgeroffel, pauken en bekkenslag.
Al naar de organist het wil, kan hij een zacht en
liefelijk strijkje laten hooren of de zaal doen dreunen
van het zwaar kopergeluid van een fanfarekorps.
Brochure cinema-orgels -30;citaat uit ‘Nieuwe
Rotterdamsche Courant’,
16 december 1923.
Het nieuwe concertorgel in het W. B. Theater is gistermiddag
ingewijd door Gerard Bunk uit Dortmund.
Van Bunk, die een uitnemend orgelvirtuoos en een ernstig
musicus is, behoefden we natuurlijk geen zonde
tegen de heilige kunst te vreezen; hij heeft het orgel,
een voor hem vreemd instrument, meesterlijk bespeeld
met de zekerheid van iemand, die zich geheel thuis gevoelt
en hij heeft ons doen hooren, dat het orgel een
zeer fraai instrument is, dat menige concertzaal het
W. B. Theater benijden k a n ............
Brochure cinema-orgels -30;citaat uit 'Nieuw Weekblad
voor de Cinematografie’,
21 december 1923.
...........Het orgel is thans in gebruik genomen, men
heeft ’t kunnen hooren als concert-orgel en als cinemaorgel
en . . . . het heeft de verwachtingen overtroffen.
Dit zegt niet weinig, is ongetwijfeld de hoogste lof voor
den heer Standaart.
Vóór we verder gaan, willen we de Directie van het
W. B. Theater, die ’t heeft aangedurfd de proef te nemen
met een product van eigen bodem, geluk wenschen met
deze aanwinst voor haar theater. En we willen den heer
Standaart de lof doen toekomen, waarop hij recht heeft:
hij heeft een werk verricht, waarop ons land trotsch
mag. zijn: hij heeft bewezen, dat Nederland op dit gebied
in geen enkel opzicht bij het buitenland achterstaat
en dit zelfs kan overtreffen. Beide heeren onze
hulde . . . .
We gelooven dat het cinema-orgel een belangrijke rol
zal vervullen in de toekomst en niet alleen in de groote
theaters. Verre van dien! . . . . De demonstraties met
dit Nederlandsch fabrikaat hebben bewezen, dat ook
voor de bioscopen van middelmatige grootte de toekomst
aan het cinema-orgel is.
ROTTERDAM, 25 November 1924.
Den Heer A. Standaart,
Schiedam.
Mynheer,
Thans waar het door U geleverde
orgel byna een jaar in ons theater staat is ons het
volgende opgevallen en geven wy U volkomen
recht deze mededeelingen by eventl. voorkomen
te publiceeren.
De roem van het door U geleverde
Standaart-orgel voor Cinema en orkest is algemeen
verbreid en hebben zelfs buitenlandsche vaktydschriften
met groote waardeering over dit kunstwerk
gesproken. Nadat het byna een jaar gebruikt
is, is bewezen dat het zich reeds enkele maanden
na de aflevering door de meerdere ontvangsten
heeft betaald. Het succes is dan ook enorm.
Het heeft bewezen volkomen voor zyn
zware taak berekend te zyn en doet het nog
steeds in iedere voorstelling en ook op alle
Zondagmorgen byeenkomsten met groot succes
dienst.
Het spontane applaus na een solonummer
is wel het grootste bewys dat het publiek goede
muziek weet te waardeeren. Wy zouden het
orgel in onze zaak dan ook niet meer willen of
kunnen missen.
Wy kunnen iedere Cinema Directie de
aanschaffing van een STANDAART-WONDERORGEL
ten zeerste aanbevelen. Ons orgel is
immer voor belangstellenden te bezichtigen en
te hooren.
Wy wenschen U verder zeer veel succes
met den verkoop van Uwe orgels en verblyven
inmiddels met de meeste
hoogachting,
w.g. Karl Weisbard
Voorwaarts 07-11-1923
Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen 14-12-1923
Rotterdamsch nieuwsblad 26-10-1923
Bericht uit: Voorwaarts 13-12-1923
Voorwaarts-sociaal-democratisch dagblad-13-12-1923
Nieuwe Rotterdamsche Courant 15-12-1923
Bericht uit Nieuwe Rotterdamsche Courant 16-12-1923
Rotterdamsch nieuwsblad 17-12-1923
standaart-muziek-bioscoop-01-De kunst jrg 16, 1923-1924, no 832, 05-01-1924.jpg
Uit de Schiedamse Courant 1923-12-17 (01)
De kunst jrg 16, 1923-1924, no 862, 02-08-1924
De kunst; een algemeen geïllustreerd en artistiek weekblad jrg 16, 1923/1924, no
832, 05-01-1924 Klik op de afbeeelding voor een vergroting
Nieuw weekblad voor de cinematografie, jrg 2, 1923, no 6, 09-11-1923 Klik op de
afbeelding voor een vergroting
Kunst en amusement; geïllustreerd weekblad gewijd aan de belangen van de
cinematografie, jrg 4, 1923, no 50, 14-12-1923 Klik op de
afbeelding voor een vergroting
Kunst en amusement; geïllustreerd weekblad gewijd aan de belangen van de
cinematografie, jrg 4, 1923, no 51, 21-12-1923 Klik op de
afbeelding voor een vergroting
Nieuw weekblad voor de cinematografie, jrg 2, 1923, no 12, 21-12-1923 en Nieuw
weekblad voor de cinematografie, jrg 2, 1923, no 13, 28-12-1923 Klik op de
afbeelding voor een vergroting
Kunst en amusement; geïllustreerd weekblad gewijd aan de belangen van de
cinematografie, jrg 5, 1924, no 50, 13-12-1924
Nieuw weekblad voor de cinematografie, jrg 3, 1924, no 12, 19-12-1924 Klik op de
afbeelding voor een vergroting
1931: Het orgel wordt vernieuwd. Zie onderstaand bericht uit Voorwaarts :
sociaal-democratisch dagblad 18-09-1931
1948: Ombouw van het bestaande Standaart-orgel.
Nieuw weekblad voor de cinematografie, jrg 23, 1948, no 11, 10-12-1948
Bronvermeldingen: